رویداد دانش‌آموزی «پازل»؛ تجربه‌ای نو برای مواجهه با اخبار جعلی
پازل عنوان یک رویداد آموزشی-رقابتی است که با هدف ارتقاء سواد رسانه‌ای و تقویت مهارت تفکر انتقادی در میان دانش‌آموزان دوره متوسطه طراحی شده است. این برنامه خلاقانه، بخشی از پویش ملی مواجهه با اخبار جعلی است و تلاش می‌کند تا نوجوانان را به صورت عملی و گروهی با مفاهیمی چون تشخیص اخبار جعلی، راستی‌آزمایی، اقناع رسانه‌ای، عملیات روانی و روایت‌نویسی آشنا کند.
در طراحی این رویداد، از رویکردهای آموزشی مبتنی بر سرگرمی (Edutainment) و بازی‌واره‌سازی (Gamification) بهره گرفته شده است تا یادگیری مفاهیم پیچیده به شیوه‌ای جذاب و اثرگذار انجام شود. رویداد پازل یک تجربه یک‌روزه است که شامل کارگاه‌های آموزشی، بازی‌های گروهی، رقابت تحلیلی و مراسم اختتامیه می‌باشد.
دانش‌آموزان شرکت‌کننده در قالب تیم‌های چهار نفره، در رقابت‌هایی هیجان‌انگیز به تحلیل و راستی‌آزمایی اخبار پرداخته و مهارت‌های خود را در قالب داستان‌پردازی و تشخیص تکنیک‌های اقناعی به کار می‌گیرند.
اهداف کلیدی پازل عبارت‌اند از:
- آشنایی با مفهوم و گونه‌های مختلف اخبار جعلی
- تقویت قدرت تحلیل رسانه‌ای و مهارت‌های راستی‌آزمایی
- آموزش تفکر ذهن‌آگاه و شکستن کلیشه‌های ذهنی
- ارتقاء سواد روایت و افزایش نشاط و تعامل اجتماعی میان دانش‌آموزان
بسته آموزشی جامع رویداد پازل می‌تواند در اختیار مدارس، مربیان، و فعالان فرهنگی سراسر کشور قرار بگیرد. مدارس علاقه‌مند می‌توانند با دریافت این بسته و ثبت‌نام دانش‌آموزان خود، سهمی مؤثر در ارتقاء سواد رسانه‌ای نسل آینده ایفا کنند.
زمینه اجرای رویداد:
- نیازمند حداقل تعداد 64 دانش آموز مقطع متوسطه اول و دوم
- تشکیل گروه های 4 نفره
- معرفی سرگروه ها
- معرفی رابط هماهنگی
- ثبت نام گروهی در سامانه آنلاین
- افتتاحیه: در آغاز برنامه، ضمن خوش‌آمدگویی و معرفی اهداف رویداد، شرکت‌کنندگان با ساختار کلی برنامه و روند فعالیت‌ها آشنا می‌شوند. این بخش نقش مهمی در ایجاد انگیزه، فضاسازی و شکل‌گیری انسجام اولیه دارد.
- آموزش نظری: در این بخش، آموزش‌های پایه‌ای اما کاربردی توسط مربیان مجرب ارائه می‌شود. سرفصل‌های این کارگاه شامل موارد زیر است:
آشنایی با تکنیک‌های عملیات روانی و اقناع رسانه‌ای
اصول روایت‌نویسی و تأثیرگذاری خبری
مفهوم اخبار جعلی و ساختار تولید آن‌ها
روش‌های راستی‌آزمایی و بررسی صحت اخبار در فضای مجازی
- بازی گروهی(بازی آموزی):
در این مرحله، فراگیران از طریق سه بازی جذاب و گروهی، مفاهیم کلیدی را در عمل تجربه می‌کنند:
پانتومیم رسانه‌ای: درک زبان غیرکلامی در انتقال پیام و شایعات
برج مکعب: آموزش انتشار و بازتولید سلسله‌وار اخبار
نقشه گنج: تمرینی برای کشف مسیر درست اطلاعات و توقف زنجیره شایعه
- رقابت (کنشگری): در بخش نهایی، هر تیم طی مدت ۲ ساعت به‌صورت عملی وارد فاز کنشگری می‌شود:
بررسی و راستی‌آزمایی اخبار منتشرشده در فضای مجازی
تحلیل تکنیک‌های اقناعی به‌کار رفته در محتوای رسانه‌ای
بهره‌گیری از اینترنت، منابع خبری و ابزارهای تأیید صحت محتوا
- داوری و اختتامیه: در پایان رویداد، تیم‌های شرکت‌کننده تولیدات خود را ارائه داده و هیئت داوران، بر اساس معیارهایی چون:
دقت در راستی‌آزمایی
شناسایی درست تکنیک‌های اقناعی
همکاری گروهی و شیوه ارائه محتوا
سه گروه برتر را انتخاب و از آن‌ها تقدیر می‌کند. مراسم اختتامیه با اهدای جوایز، گواهی شرکت و عکس یادگاری به پایان می‌رسد.
شیوه‌نامه اجرایی رویداد پازل:
این شیوه نامه چارچوب عملیاتی این رویداد آموزشی-تعاملی را تبیین می‌کند که با تمرکز بر تحلیل پیام‌های رسانه‌ای و کشف تکنیک‌های اقناعی طراحی شده است. این شیوه‌نامه شامل مراحل آماده‌سازی، آموزش نظری، اجرای بازی‌های تعاملی، بخش کنشگری رقابتی و ارزیابی نهایی گروه‌هاست و راهنمای جامعی برای اجرای دقیق، هدفمند و اثربخش رویداد در مدارس و مراکز آموزشی محسوب می‌شود.
کلیپ های رویداد پازل:
این کلیپ‌ها گزارشی از برگزاری موفق رویداد آموزشی در چند مدرسه دخترانه استان قزوین است. در این گزارش‌ها، ضمن تبیین روند اجرای برنامه، تجربه‌های ارزشمند دانش‌آموزان در طول برگزاری و پس از پایان رویداد با ما به اشتراک گذاشته می‌شود.
در ادامه، شما را به تماشای این گزارش تصویری دعوت می‌کنیم.
تصاویری از رویدادهای پیشین برگزار شده:
علاقه‌مند به اجرای این محتوا در شهر خود هستید؟
ما از مشارکت شما استقبال می‌کنیم.
برای هماهنگی و آغاز همکاری، اینجا کلیک کنید و به صفحه همکاری با پویش بروید.
📦 ارسال به تمام نقاط ایران | تضمین کیفیت | همراه با پشتیبانی آموزشی
