اطلاعات نادرست؛ مقدمه‌ای بر یک بحران جهانی

در سال 2016، فرهنگ لغت آکسفورد “پسا حقیقت^[1]” را به عنوان کلمه سال خود انتخاب کرد. چهار سال بعد، اصطلاح “پاندمی اطلاعات^[2]” در سال 2020 (دوباره) به سرعت محبوبیت خود را به دست آورد، چرا که سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرد که در کنار یک بیماری همه‌گیر ما یک پاندمی اطلاعات برای مبارزه داریم. رشد سریع اطلاعات نادرست و چالش دیبانک کردن این اطلاعات با اطلاعات اصلاحی، نقش زیادی در برجسته شدن این پدیده‌ها داشته است. در حال حاضر، ویدیوی سه‌گانه^[3] بدنام همه‌گیری دروغین و برنامه‌ریزی‌شده ۱^[4] ممکن است بهترین نمونه باشد. ویدئوی سه قسمتی (دستور کار پنهان پشت کووید-19، تلقین^[5] و بیداری بزرگ) در مورد نظریه توطئه کووید-19 توسط میکی ویلیس^[6] تهیه شده است و یک محقق بی‌اعتبار را نشان می‌دهد که مدت‌هاست یکی از اعضای جامعه ضد واکسن بوده و ادعاهای نادرستی درباره علل کووید-19، اقدامات پیشگیرانه مختلف و واکسن دارد. اولین قسمت (دستور کار پنهان) از زمان انتشار در ماه مه 2020 به سرعت در فضای مجازی پخش شد و علیرغم تلاش‌های پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی برای حذف آن از وب‌سایت‌هایشان، به یکی از گسترده‌ترین ویدیوهای اطلاعات نادرست کووید- ۱۹ تبدیل شد. در واقع، اطلاعات نادرست تقریباً در هر حوزه‌‌ای ارائه می‌شود و سریع‌تر و عمیق‌تر از اطلاعات واقعی گسترش پیدا می‌کند (وثوقی^[7] و همکاران، 2018). تخمین زده شد که متوسط ​​بزرگسالان آمریکایی در طول دوره انتخابات ریاست جمهوری 2016، 1.14 خبر جعلی را دیده و به یاد می‌آورند (الکات و جنتکو^[8]، ۲۰۱۷). طبق گزارش Stop Funding Heat (2021)، روزانه تا 1.36 میلیون بازدید از اطلاعات نادرست آب و هوا در فیس‌بوک وجود داشت.

اخیراً، جهان شاهد نرخ نگران‌کننده‌ای از اطلاعات نادرست مربوط به همه‌گیری کووید-19 بوده است (کوزی^[9] و همکاران، 2020)، تا جایی که سناتورهای ایالات متحده نامه‌ای نگران‌کننده نوشتند و از پلتفرم رسانه اجتماعی Reddit خواستند با اطلاعات غلط بهداشتی مبارزه کند. و موارد مشابه ادامه دارد.

عواقب ناشی از اطلاعات نادرست همگانی و به سرعت در حال انتشار نیز به خوبی مستند شده است. در بافت‌های مختلف، قرار گرفتن در معرض اطلاعات نادرست باعث بی‌اعتمادی به متخصصان و مؤسسات، تصمیم‌گیری نادرست، اقدامات انفعالی یا غیرمولد –‌گاه کشنده – و یک محیط سیاسی- اجتماعی دوقطبی فزاینده و ناکارآمد می‌شود (بالماس^[10]، 2014؛ کوک^[11]، 2019؛ کوکلینسکی^[12] و همکاران، ۲۰۰۰؛ لومبا^[13] و همکاران، ۲۰۲۱). اطلاعات نادرست بهداشتی، به ویژه، با تأثیر منفی بر نگرش‌ها، باورها و رفتارهای سلامتی افراد، افزایش مرگ و میر و بار بیماری در سطح اجتماعی، و تشدید نابرابری‌های بهداشتی، آسیب زیادی به بار آورده است (به عنوان مثال پاندی^[14] و همکاران، ۲۰۲۳؛ ساوت‌ول^[15] و همکاران، ۲۰۲۳؛ ایکسو^[16] و همکاران، ۲۰۲۳). در پاسخ به تهدید اطلاعات نادرست، تحقیقات در مورد آن در سال‌های اخیر به‌طور تصاعدی رشد کرده است و به پرسش‌های اساسی مانند چیستی، چرایی مشکل و کارهایی که در مورد آن باید انجام شود، پرداخته است (آدامز^[17] و همکاران، 2023؛ لواندوفسکی^[18] و همکاران، 2017؛ نان^[19] و همکاران، 2023). در این بخش، ابتدا تعریفی از اطلاعات نادرست ارائه می‌کنیم و سپس به بررسی تحقیقاتی در مورد تداوم اطلاعات نادرست و اصلاح آن می‌پردازیم. ما این بخش را با پیشبرد دو سؤال کلی به پایان می‌بریم: چرا اطلاعات نادرست تداوم دارد؟ و برای کاهش آن چه باید کرد؟

تعریف اطلاعات نادرست

علی‌رغم علاقه گسترده‌ای که به اطلاعات نادرست به خود جلب می‌کند، در حال حاضر هیچ اتفاق نظری در مورد تعریف آن وجود ندارد. یک بررسی سیستماتیک در زمینه سلامت نشان داد که اطلاعات نادرست به بیش از 30 روش مجزا تعریف شده است (وانگ^[20] و همکاران، 2022). بسیاری از تعاریف به ویژگی‌هایی مانند نادرست، غیردقیق، گمراه‌کننده یا تضاد با واقعیت‌های قابل تأیید اشاره می‌کنند (به عنوان مثال، گس و لیونز^[21]، 2020؛ کراوس^[22] و همکاران،2020؛ کوکلینسکی و همکاران، ۲۰۰۰؛ واردل^[23]، ۲۰۱۷). این یک بحث ادامه‌دار است که خود این ويژگی‌ها چگونه باید تعریف و محدود شوند (به عنوان مثال، کراوس^[24] و همکاران، 2022؛ وراگا و بده^[25]، 2020). در واقع، یکی از چالش‌های اصلی برای تعریف اطلاعات نادرست، فقدان معیارهای واضح و مورد توافقی است که بتوان از آن برای ارزیابی ارزش واقعی اطلاعات استفاده کرد (نان^[26] و همکاران، 2023). تا به امروز، به نظر می‌رسد دو استانداردی که اغلب مورد پذیرش قرار گرفته‌اند، شواهد و نظر متخصص هستند، اگرچه محققان به درستی هشدار می‌دهند که عملیاتی کردن این استانداردها به دلیل ماهیت مترقی دانش می‌تواند دشوار باشد و برای مطابقت با وضعیت فعلی آن، نیاز به تعدیل دائمی دارد (نان و همکاران، 2023؛ وراگا و بده، 2020).

در راستای اهدافمان، از ابعاد ارزش درستی و قصد آسیب برای دسته‌بندی اطلاعات استفاده می‌کنیم. اولاً، اطلاعات می‌تواند درست باشد و بدون قصد آسیب ایجاد و به اشتراک گذاشته شود (مثلاً واقعیت‌های علمی). ثانیاً، اطلاعات می‌تواند درست باشد و با قصد آسیب ایجاد و به اشتراک گذاشته شود (به عنوان مثال، واقعیت‌ها، شواهد، و شهادت‌های متخصصی که برای متهم کردن افراد استفاده می‌شوند). سوم، اطلاعات می‌توانند نادرست باشند و بدون قصد آسیب ایجاد و به اشتراک گذاشته شوند (مثلاً نکات بهداشتی خیرخواهانه اما نادرست). چهارم، اطلاعات می‌تواند نادرست باشد و با قصد آسیب ایجاد و به اشتراک گذاشته شود (به عنوان مثال، ویدیوی Plandemic). دو دسته آخر مواردی هستند که اطلاعات نادرست در آن نهفته است. به طور کلی می‌توان اطلاعات نادرست را به عنوان اطلاعاتی که نادرست یا غیردقیق است، یا اطلاعاتی که اعتبار آنها قابل تأیید نیست، چه با چه بدون قصد واضح برای ایجاد آسیب ایجاد و منتشر شده باشد، تعریف شود. با این تعریف، اطلاعات گمراه‌کننده^[27]، که به طور هدفمند فریبنده یا گمراه‌کننده است (لیزر^[28] و همکاران، ۲۰۱۸؛ همچنین نگاه کنید به مک‌کواد^[29]، 2024)، ذیل اطلاعات نادرست قرار می‌گیرد. این رویکرد اجازه می‌دهد تا اطلاعات نادرست بر اساس ویژگی‌های پیام بدون نیاز به ارزیابی انگیزه‌ها یا مقاصد، که تشخیص آنها دشوار (و در برخی موارد غیرممکن) است، شناسایی شود (ترین و همکاران، 2020). همچنین باید توجه داشت که انگیزه‌های متعدد ممکن است زمینه‌ساز رفتارهای جستجوی اطلاعات و به اشتراک گذاری افراد باشد، مانند انگیزه‌های ارزشی، کنترلی و حقیقت (کورنول و هیگینز^[30]، 2018)، همچنین، کاربردهای ابزاری، لذت‌جویانه و شناختی (شاروت و سانستاین^[31]، 2020 و انواع مشغولیت‌ها را ببینید (جانسون و ایگلی^[32]، ۱۹۸۹). می‌توان با اطمینان فرض کرد که انگیزه‌هایی فراتر از جسنجوی حقیقت یا دقت، می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد و یا انتشار اطلاعات نادرست باشد.

• [1] post-truth
• [2] infodemic
• [3] trilogy
• [4] Plandemic1
• [5] Indoctornation
• [6] Mikki Willis
• [7] Vosoughi
• [8] Allcott & Gentzkow
• [9] Kouzy
• [10] Balmas
• [11] Cook
• [12] Kuklinski
• [13] Loomba
• [14] Pandey
• [15] Southwell
• [16] Xu
• [17] Adams
• [18] Lewandowsky
• [19] Nan
• [20] Wang
• [21] Guess & Lyons
• [22] Krause
• [23] Wardle
• [24] Krause
• [25] Vraga & Bode
• [26] Nan
• [27] disinformation
• [28] Lazer
• [29] McQuade
• [30] Cornwell & Higgins
• [31] Sharot & Sunstein
• [32] Johnson & Eagly