کتاب حاضر، با رویکردی علمی و روانشناختی، به بررسی دلایل و مکانیزم‌های شناختی باورپذیری اخبار جعلی می‌پردازد. هدف از نگارش این کتاب، کمک به معلمان و مربیان است تا بتوانند با آگاهی از این مکانیزم‌ها، دانش‌آموزان و دانشجویان را در برابر سیل اطلاعات نادرست محافظت کرده و مهارت‌های تفکر انتقادی آن‌ها را تقویت کنند.

در این کتاب، به بررسی عواملی مانند تأثیرات شناختی، اجتماعی و عاطفی بر باورپذیری اخبار جعلی پرداخته شده و همچنین راهکارهای عملی برای تشخیص و مقابله با این اخبار ارائه می‌شود. با مطالعه این کتاب، شما به عنوان یک معلم یا مربی، قادر خواهید بود تا با زبان ساده و قابل فهم، دانش‌آموزان را با چالش‌های عصر اطلاعات آشنا کرده و آن‌ها را به شهروندانی آگاه و منتقد تبدیل کنید.

ویژگی‌های متمایز این کتاب:

• رویکردی جامع و چند بعدی: کتاب حاضر، به بررسی ابعاد مختلف مسئله باورپذیری اخبار جعلی می‌پردازد و از دیدگاه‌های مختلف به این موضوع می‌نگرد.
• زبان ساده و روان: مطالب کتاب به گونه‌ای نوشته شده است که برای افراد با سطوح مختلف آشنایی با مباحث روانشناسی قابل فهم باشد.
• ارائه راهکارهای عملی: در کنار تبیین مبانی نظری، کتاب به ارائه راهکارهای عملی برای ارتقای سواد رسانه‌ای و تفکر انتقادی می‌پردازد.
• مبتنی بر یافته‌های پژوهشی: مطالب کتاب بر اساس آخرین پژوهش‌ها و یافته‌های علمی در حوزه روانشناسی شناختی و اجتماعی تدوین شده است.

با مطالعه این کتاب، شما به عنوان یک معلم یا مربی، نقش مهمی در ارتقای سواد رسانه‌ای جامعه ایفا خواهید کرد و به دانش‌آموزان خود کمک خواهید کرد تا در مواجهه با سیل اطلاعات، بتوانند به صورت انتقادی و هوشمندانه تفکر کنند.

در ادامه این کتاب، به بررسی مفاهیمی مانند سواد رسانه‌ای، تفکر انتقادی، تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر باورپذیری اخبار جعلی و راهکارهای تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی در دانش‌آموزان خواهیم پرداخت.

تأثیرات شناختی بر باورپذیری اخبار جعلی

تأیید گرایی (Confirmation bias): ما اغلب به دنبال اطلاعاتی هستیم که باورهای موجودمان را تأیید کنند و تمایل داریم شواهدی که با باورهایمان مغایرت دارند، نادیده بگیریم. اخبار جعلی که با باورهای ما همسو باشند، به راحتی مورد پذیرش قرار می‌گیرند.

اثر هاله (Halo effect): اگر به فرد یا سازمانی اعتماد داشته باشیم، تمایل داریم که به همه گفته‌های آن‌ها اعتماد کنیم، حتی اگر شواهد کافی برای تأیید آن‌ها وجود نداشته باشد. این اثر می‌تواند باعث شود که ما به راحتی اخبار جعلی منتشر شده توسط منابع مورد اعتمادمان را باور کنیم.

اثرات عاطفی: احساسات مانند ترس، خشم و شادی می‌توانند بر قضاوت ما تأثیر بگذارند و ما را به سمت پذیرش اطلاعاتی سوق دهند که با احساساتمان همخوانی داشته باشد. اخبار جعلی اغلب از احساسات قوی برای جلب توجه و تأثیرگذاری بر مخاطب استفاده می‌کنند.