برگزاری ششمین نشست مجازی «اقدام هماهنگ ملی» با محوریت مواجهه با اخبار جعلی
ششمین نشست مجازی سال ۱۴۰۴ و سومین نشست تخصصی در قالب «اقدام هماهنگ ملی» با محوریت سواد رسانهای و مقابله با اخبار جعلی، با حضور رابطین استانی، مدرسین شبکه مدرسه فعالان فضای مجازی، و کارشناسان حوزه رسانه برگزار شد. این نشست در بستر جنگ ترکیبی اخیر رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران و در راستای تحلیل ابعاد جنگ رسانهای و شناختی شکل گرفت.
در بخش نخست نشست، دکتر مهدی کاشفیفر با سخنرانی تحلیلی خود، تأکید کرد که وضعیت فعلی رسانهای کشور حاصل غفلت چندینساله در آموزش سواد رسانهای و تفکر انتقادی است. وی تصریح کرد: «ما در یک وضعیت پساحقیقت گرفتار شدهایم؛ وضعیتی که در آن مرز میان حقیقت و دروغ از میان رفته و مخاطب حتی توان تمایز میان روزنامهنگاری حرفهای و پروپاگاندای رسانهای را ندارد.» او تأکید کرد که آموزش مهارتهای تشخیص خبر جعلی باید در دوران صلح انجام گیرد، نه در میانه بحران، چرا که «در زمان جنگ، دیگر جایی برای آموزش نیست؛ بلکه باید عملیات رسانهای انجام داد.»
کاشفیفر با اشاره به مفاهیمی چون اثر تأییدگرایی، انسانیتزدایی و قطببندی عاطفی در ساختار اخبار جعلی، نقش رسانههای سرگرمیمحور و ژانرهای شبهطنز را در تخریب تفکر انتقادی جامعه تحلیل کرد. به گفته او، ترکیب روایتگری هیجانی و انتشار شواهد ساختگی، ابزار اصلی دشمن در فریب افکار عمومی است.
در ادامه، دکتر اصغری در تشریح طرح اقدام هماهنگ ملی، بر لزوم بهرهگیری از ظرفیت رویدادهای تقویمی و مناسبتها همچون ایام محرم برای پیوند دادن فعالیتهای فرهنگی با جریان مقابله با فیکنیوز تأکید کرد. وی همچنین از آمادهسازی محتوای مکمل شامل جزوه آموزشی و ایبوک برای استفاده رابطین استانی خبر داد.
در بخش پایانی نشست، محمد لسانی، مدرس و مروج باسابقه سواد رسانهای، به تحلیل تحولات سه نسل رسانهای پرداخت و با تمرکز بر جنگ ۱۲ روزه اخیر، توضیح داد که «در این جنگ، برای نخستینبار پس از دو دهه، خبر بر روایت غلبه یافت». او افزود: «شتاب تحولات، وقوع جنگ سخت، و فیلترینگ گسترده شبکههای اجتماعی، موجب شد میدان روایتگری در اختیار رسانههای برانداز قرار گیرد.»
لسانی با تأکید بر اهمیت بازسازی قدرت روایت، افزود: «اگر نظام خبری و نظام روایی ما در کنار هم تقویت نشوند، باز هم میدان رسانه در بزنگاههای آینده به حریف واگذار خواهد شد.» وی همچنین توصیه کرد کنشگران استانی از ظرفیت پیامرسانهای داخلی برای روایتسازی بومی، انسانمحور و الهامبخش بهرهمند شوند.
در این نشست، مشارکت فعال شرکتکنندگان، پرسش و پاسخهای تخصصی، و معرفی منابع تکمیلی مانند کتابهای «ده دروغ مشهور درباره اسرائیل» و «اختراع قوم یهود» نیز بخش مهمی از برنامه را به خود اختصاص داد.