بوم آشنایی با خطاهای شناختی در مواجهه با خبر
در روزگاری که اخبار با سرعتی سرسام‌آور منتشر می‌شوند و احساسات بر تفکر پیشی می‌گیرند، فهمیدن اینکه مغز ما چطور در برابر پیام‌ها واکنش نشان می‌دهد، یک مهارت حیاتی است. «بوم تحلیل روان‌شناختی خبر» به زبانی ساده و طنزآمیز، مغز انسان را مانند یک شخصیت معرفی می‌کند؛ شخصیتی که گاهی باهوش و دقیق به نظر می‌رسد، اما در واقع پر از میان‌بُر، قضاوت سریع و خطاهای شناختی است. این اثر به مخاطب نشان می‌دهد چرا گاهی فریب تیترهای هیجانی، اخبار شوکه‌کننده یا روایت‌های یک‌طرفه را می‌خوریم، بی‌آنکه خودمان متوجه شویم.
این بوم با ساختاری آموزشی و گام‌به‌گام طراحی شده است. ابتدا ذهن را به‌عنوان یک کارمند شلوغ و عجول توصیف می‌کند و سپس با مثال‌های روزمره، هشت نوع از خطاهای شناختی پرکاربرد را معرفی می‌کند؛ از «سوگیری تأییدی» تا «اثر تازگی». در ادامه، تکنیک‌های خبری‌ای را نشان می‌دهد که رسانه‌ها آگاهانه از همین خطاها برای جلب توجه یا جهت‌دهی افکار عمومی استفاده می‌کنند. نقطه قوت کار این است که مفاهیم پیچیده روان‌شناسی شناختی را با زبانی قابل فهم برای همه، از نوجوان گرفته تا بزرگسال، بازگو کرده است.
مخاطب اصلی این اثر عموم مردم هستند؛ به‌ویژه کسانی که روزانه با حجم زیادی از اخبار و پیام‌های فضای مجازی روبه‌رو می‌شوند. برای معلمان، مربیان رسانه، روزنامه‌نگاران و والدین نیز ابزار مفیدی است، چون در انتها مجموعه‌ای از کاربرگ‌ها و تمرین‌های عملی دارد که می‌توان از آن در کلاس درس یا کارگاه‌های آموزشی استفاده کرد.
اهمیت مطالعه‌ی این بوم در این است که ما را از «حالت واکنشی» به «حالت تحلیلی» می‌برد. یعنی به‌جای آنکه در برابر هر خبر، احساس‌زده و عجولانه تصمیم بگیریم، یاد می‌گیریم یک گام به عقب برگردیم، منشأ واکنش‌مان را بشناسیم و با ذهنی آرام‌تر قضاوت کنیم. این اثر درواقع نقشه‌ای برای شناخت دام‌های ذهنی و تمرینی برای پرورش تفکر انتقادی است، گامی مؤثر در مسیر ارتقای سواد رسانه‌ای.
علاقه‌مند به دریافت این محتوا در شهر خود هستید؟
ما از مشارکت شما استقبال می‌کنیم.
برای دریافت مستندات تکمیلی (اسلاید، فیلم های راهنما و فیلم های اموزشی و…) و نسخه با کیفیت بالا، به صفحه همکاری با پویش بروید.
