همه‌گیری کرونا و افزایش ارتباطات آنلاین

نیویورک‌تایمز در گزارشی براساس داده‌های آنلاین سایت‌های SimilarWeb و Apptopia به تحلیل استفاده از اینترنت توسط آمریکایی‌ها در زمان همه‌گیری ویروس کرونا پرداخته است. براساس نتایج این گزارش با گسترش ویروس کرونا، مردم برای کار، بازی و سرگرمی به اینترنت متصل شده‌اند. بررسی ترافیک سایت‌هایی نظیر نتفلیکس، یوتیوب در ماه قبل و بعد از همه‌گیری کرونا، نشان از رشد 27درصدی ترافیک در فیس‌بوک، 16 درصدی در نتفلیکس و 3/15درصدی در یوتیوب داشته است. شبکۀ اجتماعی تیک‌تاک، که قبل از کرونا آغاز به کار کرد، نیز رشد صعودی داشته است.

همچنین با کم‌شدن و تعویق مسابقات ورزشی، سایت‌هایی که امکان تماشای آنلاین بازی را می‌دادند 20 درصد افزایش ترافیک داشته‌اند. با افزایش فاصله‌گذاری اجتماعی، شیوه‌های ارتباطات آنلاین به‌سمت چت، برنامه‌ها و پیام‌رسان‌های تصویری سوق پیدا کرد. با مجازی‌شدن مدارس و دورکاری‌ها، برنامه‌هایی برای جلسات و کلاس‌های آنلاین به ارائۀ خدمات پرداختند مانند: Google Classroom

اطلاع‌یابی دربارۀ سویه‌های ویروس، شیوۀ اعمال قرنطینه‌ها و قوانین، شیوه‌های مقابله با ویروس و حفاظت در برابر آن، افراد را به پایگاه‌های خبری برای کسب اطلاع درمورد بحران بهداشت عمومی وابسته‌تر کرد.

در آمریکا اتفاقی که در زمینۀ اطلاع‌یابی رخ داد این بود که ترافیک سایت‌های اخبار حزبی با کاهش مواجه شد و در مقابل آن، مراجعه به سایت‌ها و صفحات اصلی مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها میلیون‌ها خوانندۀ جدید را به خود جذب کرد؛ برای مثال مرکز ویروس کرونا، «جانز هاپکینز» تا قبل از همه‌گیری خوانندۀ چندانی نداشت، اما با بروز بحران بر تعداد مخاطبان آن افزوده شد.

در کانادا نیز مدت‌زمان آنلاین‎بودن کانادایی‌ها با همه‌گیری ویروس کرونا افزایش یافت. در یک نظرسنجی در مارس 2021 در کانادا، تقریباً نیمی از پاسخگویان (48 درصد) اعلام داشتند که حداقل یکی از فعالیت‌های مرتبط با اینترنت را برای اولین بار در طول همه‌گیری کرونا انجام می‌دهند و روند افزایشی فعالیت‌های آنلاین در میان گروه سنی جوانان (15 تا 34 سال) به‌طور چشمگیری بالا بود (90 درصد) و در دوران کرونا، نسبت به قبل آن، سالخوردگان نیز بیشتر مجبور شدند که به فعالیت‌های آنلاین بپردازند (54 درصد).

کانادایی‌ها در دوران کرونا از اینترنت برای برقراری ارتباط، سرگرمی و خرید بیش از زمان‌های دیگر استفاده کرده‌اند. حتی به‌طور ویژه 13 درصد کانادایی‌ها با همه‌گیری کرونا، برای اولین بار خرید خواربار را به‌صورت آنلاین تجربه کرده‌اند. همچنین 21 درصد پاسخگویان نیز اشاره داشته‌اند که خرید خواربار به‌صورت آنلاین در دوران کرونا افزایش بیشتری داشته است. در انگلیس هم 54 درصد اعلام داشته‌اند که بیشتر به‌صورت آنلاین در دوران کرونا خرید می‌کنند.

با بسته‌شدن مدارس و لزوم دورکاری، 48 درصد شاغلان کانادایی از طریق اینترنت و در خانه کار کرده‌اند. با بسته‌شدن بسیاری از محل‌های کار و دانشگاه‌ها به‌دلیل همه‌گیری کووید 19، اینترنت به ابزاری ضروری برای کارمندان و دانشجویان تبدیل شده است. حضور بیشتر افراد در اینترنت، موجب افزایش قابل‌توجه استفاده از پورنوگرافی (محتوای جنسی) و برای برخی افراد افزایش در قمارِ آنلاین شد.

بنابراین یک بحران، آن هم از نوع جهانی، انسان‌ها را به‌طور فزاینده‌ای با اینترنت سازگارتر و حتی به آن وابسته‌تر کرد. بااین‌حال با افزایش تعداد افراد آنلاین، خطرات سایبری و جرائم سایبری هم افزایش می‌یابند. «کووید 19، تجربه‌ای از بحران و سلامت در ارتباط با فضای مجازی بود که پیامدهایی در زمینۀ اضطراب سلامت، سایبرکندریا[1] (خودبیمارپنداری اینترنتی) داشت که با سوءاستفاده‌های سایبری از اضطراب افراد نسبت به همه‌گیری و آسیب‌پذیری روانی نیز همراه بود. اضطراب سلامت، عدم اطمینان، انزوای اجتماعی، تغییرات در شیوه‌های زندگی کاری، جست‌وجوی اطلاعات، بی‌اعتمادی به سازمان‌های بهداشت عمومی و انتشار اطلاعات نادرست همگی به‌طور قابل‌بحث با هم تلاقی می‌یابند که به یک وضعیت جهانی آسیب‌پذیری و درنتیجه ایجاد فرصت‌هایی برای مجرمان سایبری منجر می‌شوند» (ماری آیکن و همکاران، 2022).

1 سایبرکندریا، حالت اضطرابی است که در آن فرد به‌طور افراطی و غیرمنطقی نگران این است که دچار بیماری جسمانی یا اختلال روانشناسی خاصی است یا احتمال بروز آن را در خود می‌بیند. این افراد رفتار اضطرابی را با بررسی سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی برای پیداکردن و نسبت‌دادن یک یا چند بیماری به خود نشان می‌دهند. این اختلال روان‌شناختی زاییدۀ عصر نوین و دسترسی به اطلاعات در اینترنت است.