تلاش واحد بانوان سراج استان خراسان رضوی برای مقابله با اخبار جعلی
تصور کنید خبری نادرست، تنها با یک کلیک، هزاران بار بازنشر شود؛ وارد ذهن‌ها شود، نگرانی ایجاد کند، باورها را تغییر دهد و حتی تصمیم‌های مهم را تحت تأثیر قرار دهد. این، واقعیتی است که امروز در دنیای اطلاعات با آن روبه‌رو هستیم. پدیده‌ای به‌نام خبر جعلی که با سرعتی بی‌رحمانه در فضای مجازی می‌چرخد و گاه از حقیقت پیشی می‌گیرد. در برابر این موج، تنها سلاح مؤثر، آگاهی و سواد فضای مجازی است.
در همین راستا، واحد بانوان سازمان سراج در استان خراسان رضوی با مسئولیت خانم زهرا رشیدنژاد، گام‌های مؤثری برای آموزش و توانمندسازی اقشار مختلف جامعه در مواجهه با این پدیده برداشته است. از مدارس تا حوزه‌های علمیه، از پایگاه‌های بسیج خواهران تا طلاب بین‌الملل، همه در دایره مخاطبان برنامه‌های آموزشی و کارگاه‌های ایشان قرار داشته‌اند.
در ادامه، گزارشی از مجموعه این فعالیت‌ها را از زبان خانم رشیدنژاد مرور می‌کنیم.
خانم زهرا رشیدنژاد، مسئول واحد بانوان سازمان سراج استان خراسان رضوی، در خصوص فعالیت‌ها و نحوه مقابله با اخبار جعلی در استان خراسان رضوی گفت: «با توجه به اهمیت روزافزون مواجهه با اخبار جعلی و تاثیرات منفی آن بر جامعه، ما تلاش کردیم تا با برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی مختلف، به آگاهی‌بخشی در این زمینه بپردازیم. هدف اصلی ما این است که افراد، به ویژه نسل جوان، بتوانند به درستی اخبار را ارزیابی کنند و از انتشار اطلاعات نادرست جلوگیری کنند.»
وی در ادامه به برنامه‌های ویژه‌ای که در استان خراسان رضوی برای بانوان برگزار شده اشاره کرد و افزود: «در سال جاری، کارگاه‌های متعددی با همکاری نهادها و ارگان‌های مختلف برگزار کردیم. یکی از مهم‌ترین این برنامه‌ها، کارگاه خبر جعلی بود که در چهار جلسه با همکاری مساجد و حوزه‌های علمیه استان برای ۴۵۰ نفر از دانش‌آموزان برگزار شد. این برنامه‌ها به دانش‌آموزان آموخت که چگونه اخبار و اطلاعات را از منابع معتبر دریافت کرده و از انتشار اخبار نادرست خودداری کنند.»
خانم رشیدنژاد همچنین به برگزاری کارگاه‌های ویژه در ایام دهه فجر اشاره کرد و ادامه داد: «در دهه فجر، ما سه جلسه کارگاه خبر جعلی برای ۲۰۰ نفر از دانش‌آموزان با همکاری حوزه‌های علمیه و مدارس برگزار کردیم. هدف این کارگاه‌ها، آشنایی دانش‌آموزان با مفاهیم خبر جعلی و شیوه‌های شناسایی و مقابله با آن بود. علاوه بر این، در همین ایام، کارگاهی نیز با همکاری بسیج برای ۱۵ نفر از فرماندهان خواهر پایگاه‌های بسیج برگزار کردیم که در چهار جلسه، موضوعات مربوط به اخبار جعلی و شیوه‌های مقابله با آن مطرح شد.»
وی افزود: «کارگاه‌هایی برای طلاب نیز در دهه فجر برگزار شد. یکی از این کارگاه‌ها با همکاری حوزه علمیه برای ۳۵ نفر از طلاب برگزار شد و در آن به بررسی چگونگی شناسایی اخبار جعلی و نحوه رصد آن‌ها پرداخته شد.»
یکی دیگر از فعالیت‌های مهم این واحد، کارگاه‌های رصد اخبار جعلی در مدارس و حوزه‌های علمیه بود. خانم رشیدنژاد به این موضوع اشاره کرد و گفت: «ما همچنین، با همکاری مدرسه مشکات، کارگاه رصد و اخبار جعلی برای ۴۰۰ نفر از دانش‌آموزان برگزار کردیم. این کارگاه‌ها با هدف توانمندسازی دانش‌آموزان در زمینه شناسایی اخبار نادرست برگزار شد.»
وی همچنین به کارگاه‌های ویژه طلاب در آذرماه اشاره کرد و افزود: «در آذرماه، با همکاری حوزه علمیه، کارگاهی برای ۲۰۰ نفر از طلاب برگزار کردیم که در آن به بررسی تکنیک‌های رصد و شناسایی اخبار جعلی پرداخته شد.»
خانم رشیدنژاد در پایان گفت: «در آبان‌ماه، نیز کارگاهی با همکاری حوزه علمیه برای ۲۰ تا ۳۰ نفر از طلاب بین‌الملل در دو جلسه برگزار کردیم. در این کارگاه‌ها به مباحث خاصی از جمله چگونگی شناسایی اخبار جعلی در رسانه‌های خارجی و تأثیرات آن‌ها بر افکار عمومی پرداخته شد.»
وی در ادامه افزود: «در مهرماه نیز کارگاه دیگری با عنوان رصد و اخبار جعلی برای ۱۴ نفر از مخاطبین بخش رصد دوره آرمان ما برگزار کردیم. این دوره‌ها به تقویت مهارت‌های رصد اخبار و شناسایی اطلاعات نادرست در فضای مجازی پرداخته و توانمندی‌های ویژه‌ای به مخاطبین خود ارائه داد.»
خانم زهرا رشیدنژاد در پایان تأکید کرد: «در شرایط کنونی که اخبار به سرعت در فضای مجازی پخش می‌شود، آموزش مهارت‌های شناسایی و مقابله با اخبار جعلی ضروری است. ما در سازمان سراج استان خراسان رضوی به این باور رسیده‌ایم که هر فرد باید از ابزارهایی برخوردار باشد که بتواند به راحتی از دروغ‌پراکنی‌ها جلوگیری کرده و حقیقت را از جعلی تمیز دهد. امیدواریم با ادامه این برنامه‌ها، به تقویت سواد قضای مجازی و آگاهی اجتماعی کمک کنیم.»